Ölü Vadinin Yürüyen Kayaları

Kategoriler Dışındaki Genel Konularla İlgili Araştırma Yazıları.
Kullanıcı avatarı
AyaSofya
*SiyahAkrep*
*SiyahAkrep*
Mesajlar: 2151
Yaş: 42
Kayıt: Cum 25 Ağu, 21:27

Ölü Vadinin Yürüyen Kayaları

Okunmamış mesaj gönderen AyaSofya » Pzr 29 Nis, 00:35

[align=center]Resim[/align]

320 kg. agirliginda bir kaya parçasi kendi kendine 200 metre “yürüyebilir” mi? Üstelik, hareket ettiginin bir kaniti olarak da ardinda derince bir iz birakarak?..


ABD’nin Kaliforniya ve Nevada eyaletlerinin sinirinda yer alan Ölü Vadi düzlüklerinden biri, dünyanin en gizemli doga olaylarindan birine ev sahipligi yapiyor.

Racetrack Playa adi verilen eski bir göl yatagindaki kimi kaya parçalari, görünürde “kendi kendine” hareket ediyor. Yaklasik 2 km. genisliginde ve 5 km. uzunlugunda olan ve denizden 200 metre yükseklikteki Racetrack Playa, kuru, sert ve çatlamis bir zeminden olusuyor. Yöreye gelen turistlerin gözüne ilk çarpan sey, çevreye rasgele yayilmis küçük kaya parçalari ve arkalarinda biraktiklari gizemli izler.

Ilk bakista hiç kimildamadan duruyormus gibi görünen kaya parçalari, yaklasik yarim yüzyildir jeologlari ciddi biçimde mesgul ediyor. Yürüyen kayalar ile ilk kez 1955’te ABD’li jeolog George M. Stanley ilgilendi. Stanley’in varsayimina göre kayalarin hareket etmesinin nedeni buz ve rüzgardi. Soguk havalarda bir grup kaya parçasinin çevresinde buz tabakasi olusuyor. Rüzgar estikçe buz tabakasi çevreden kopuyor, böylece tipki bir yelkenlinin su yüzeyinde süzülmesi gibi, kayalar buz tabakasiyla birlikte kayiyorlardi. Bu yaklasim uzun yillar dogru olarak kabul edildi. Ancak bu teori özellikle küçük taslar için geçerliydi. Kimileri 320 kg. agirligindaki kayalarin “yürümesi”ni açiklayamiyordu.



[align=center]Resim[/align]

1960’larda Racetrack Playa’nin ünü dünyaya yayildi. Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü Jeoloji Bölümü’nden Dr. Robert P. Sharp 1969’da yöreye gelerek yedi yil sürecek incelemelerine basladi.


Dr. Sharp, 30 tas seçti ve bunlari isaretledi. En büyügü 450 kg. agirliginda olan taslarin her birine bir ad verdi. Taslarin kapladigi zeminin belirli yerlerine özel çiviler çakarak gelismeleri izlemeye basladi. Yedi yilin sonunda, 30 tastan 28’inin hareket ettigini belirledi. Taslarin arkalarinda biraktiklari izlerin en uzunu 201 metre ile, Dr. Sharp’in “Nancy” adini verdigi 250 kg. agirligindaki bir tasa aitti.

Taslar kuzey–kuzeydogu yönünde hareket ediyordu. Dr. Sharp, dogu ya da güneydogu yönünde kimi sapmalar da gözlemlemisti. Izler ise, düzlügün kurumus ve çatlamis sert zemini kadar serttiler. Demek ki, kayalar düzlügün kati ya da donmus oldugu bir anda degil yumusak oldugu bir sirada hareket ediyorlardi.

Dr. Sharp, kayalarin hareketinde, yagmurun da en az rüzgar kadar önemli bir etken oldugu sonucuna varmisti. Amerikan Jeoloji Dernegi’nin yayin organi “Bulletin”da yayimlanan makalesinde durumu söyle dile getirmisti: “Olayin tüm gizemi, yagmur ve rüzgarin en uygun zamanda birlikte oynadiklari oyundadir.”




“Yagmurla rüzgarin oyunu” teorisi de uzun yillar kabul gördü. Ne var ki, 1990’larin basinda yapilan yeni gözlemler kayalarin hiçbir biçimde rüzgar etkisiyle hareket etmedigini ortaya koydu. Massachusetts Amherst College’dan John Reid ve arkadaslarinin Racetrack Playa’da 5 cm. yüksekliginde kar suyu biriktiginde ve buzlanma oldugunda, bir insanin, bu zeminde kaymadan yürümesinin oldukça zor oldugunu ama is kayalarin “yürümesi”ne gelince bununda olanaksiz oldugu gözlemlediler. 25 kg. agirligindaki bir kayayi buz üzerinde bir milim bile kipirdatmak mümkün olmuyordu. Çünkü kayalar dolomit kökenli kireç tasindandi, Yüzeyleri ise çok pürüzlüydü. Sürtünme katsayilari 0.8, bir ayakkabininki ise 0.1 idi. Bu da kayalarin buz üzerinde rüzgarin etkisiyle kaymasi yaklasimini tümüyle ortadan kaldiriyordu.

Reid ve arkadaslarinin teorisi ise, kayalarin altinda biriken buzlarin, birkaç santimetre derinligindeki suda “yüzmeleri” yönünde. Bu yaklasim, meteorolojik verilerle de uyum içerisinde. Reid, kayalari hareket halinde saptamak için kisin orada aylarca yasamak ve yeterli araç gereç için de yaklasik 1 milyon dolarlik bir yatirim gerektigini belirtiyor. Ancak asiri soguk, rüzgar ve nem, yörede yasami olanaksiz kiliyor ve hiç kimse böyle bir ise kalkisamiyor.

Bugüne dek hiç kimse bu kayalari “yürürken” görmedi. Son yillarda, sakaci turistlerin, kimi izlerin basina yeni kayalar “koymasi” ya da yapay izler olusturmalari, “yürüyen kayalar”in gizemini giderek daha da içinden çikilmaz bir duruma getiriyor.

[align=center]Resim[/align]


Gökten kalbe, kalpten dile, dilden kulağa,
Yaradana yakışır bir ilham olayım...
Ulaşayım sonsuzluğa....


Kullanıcı avatarı
No.SympaThy
*SiyahAkrep*
*SiyahAkrep*
Mesajlar: 1027
Yaş: 36
Kayıt: Prş 15 Mar, 02:04

Okunmamış mesaj gönderen No.SympaThy » Pzr 29 Nis, 00:59

gizem pesinde kosmayi birakinda gercegin pesinde kosun derim onlara :)

Kullanıcı avatarı
Passinger
*GriAkrep*
*GriAkrep*
Mesajlar: 268
Yaş: 44
Kayıt: Sal 03 Nis, 23:33

Okunmamış mesaj gönderen Passinger » Pzr 29 Nis, 01:01

Gerçekten çok ilginç, koskoca kaya kendi kendine hareket ediyor.
MESLEKİ VE TEKNİK EĞİTİM MESELESİ ÜLKE MESELESİDİR.

www.tekev.org

Kullanıcı avatarı
dartanyan
*SiyahAkrep*
*SiyahAkrep*
Mesajlar: 2948
Yaş: 50
Kayıt: Cum 14 Nis, 18:44

Okunmamış mesaj gönderen dartanyan » Pzr 29 Nis, 01:16

İlginç...Umarım bunun altından da bir fiyasko çıkmaz.Malum Amerikalılar hayalgücü geniş insanlar...
"İMKANSIZ,BU DÜNYAYI DEĞİŞTİREBİLECEK GÜCÜ İÇLERİNDE KEŞFETMEK YERİNE KENDİLERİNE SUNULAN DÜNYADA YAŞAMAYI DAHA KOLAY BULAN,KÜÇÜK İNSANLARIN ORTAYA ATTIĞI BÜYÜK BİR KELİMEDİR.İMKANSIZ BİR GERÇEKLİK DEĞİL,BİR GÖRÜŞTÜR.İMKANSIZ BİR İDDİA DEĞİL,MEYDAN OKUMADIR.İMKANSIZ POTANSİYELDİR.GEÇİCİDİR.İMKANSIZ YOKTUR."

Kullanıcı avatarı
porthos
*SiyahAkrep*
*SiyahAkrep*
Mesajlar: 735
Yaş: 46
Kayıt: Prş 19 Nis, 12:16

Okunmamış mesaj gönderen porthos » Pzr 29 Nis, 09:10

Çok ilginç....Teşekkürler ayasofya
" IF YOU WANT, YOU CAN..."
İSTERSEN ...YAPARSIN.


Kullanıcı avatarı
TeknikEğitimci
*Yılan*
*Yılan*
Mesajlar: 113
Yaş: 42
Kayıt: Çrş 04 Nis, 15:57

Okunmamış mesaj gönderen TeknikEğitimci » Pzr 29 Nis, 13:34

Kayaların kendi kendine hareket etmesi olacak şey değil ama vardır bir hikmeti elbet.


Cevapla

“Araştırma Genel Konular” sayfasına dön